Studia Humanistyczno Społeczne
(Humanities and Social Studies)
ISSN 2081-2493

Kolejny trzeci tom „Studiów Humanistyczno-Społecznych" zawiera ar­tykuły odnoszące się chronologicznie do XIX i XX w. Są one w większości poświęcone przeszłości regionu świętokrzyskiego i - co trzeba również pod­kreślić - zostały oparte przede wszystkim na niewykorzystanych lub wyko­rzystanych w ograniczonym stopniu źródłach archiwalnych. Zaprezentowanie ich w tym tomie bez wątpienia wpłynie na wzbogacenie wiedzy o przeszłości opisywanego regionu.

Tom otwiera artykuł autorstwa Mariusza Nowaka pt. Działalność społecz­no-ekonomiczna Andrzeja Deskura, właściciela Sancygniowa, w drugiej poło­wie XIX wieku. Autor opisuje postać właściciela ziemskiego z drugiej połowy XIX w., który nie tylko modernizował swoje majątki, ale prowadził także pracę społeczną w środowisku wiejskim.

O działalności uzdrowiska w Solcu na początku pierwszej wojny światowej pisze Patrycja Zatorska. Z kolei Emil Stan i Barbara Szabat prezentują artykuł zatytułowany Geneza i przebieg pierwszego powszechnego spisu ludności Ce­sarstwa Rosyjskiego z 1897 roku w guberni kieleckiej. Autorzy słusznie podkre­ślaj ą małą wiarygodność „obzorów", którymi były sprawozdania roczne składa­ne przez gubernatorów poszczególnych guberni władzom centralnym.

Walka o język polski w szkole w okresie rewolucji 1905—1907 na przykładzie Chęcin to temat rozważany przez Damiana Chaję. Autor najpierw przedstawił stan oświaty w Chęcinach, a następnie, wykorzystując w znacznej mierze źródła archiwalne, opisał przebieg strajku szkolnego.

W kolejnym artykule Tomasz Pindral omówił Rozwój sieci drogowej powiatu kieleckiego w okresie międzywojennym (1918—1939) na tle sporu kompetencyj­nego ojej utrzymanie w 1921 roku. Ponadto w tomie zamieszczone zostały także teksty: Ireneusza Cioska Struktura, kompetencje i działalność samorządu gmin wiejskich w województwie kieleckim w latach 1918—1926 oraz Dariusza Burasa Działalność kontrwywiadowcza Policji Państwowej w województwie kieleckim w latach 1919-1939.

Prezentowany tom zamyka tekst autorstwa Jerzego Gapysa, wpisujący się w badania nad dziejami historii medycyny, która po pewnej zapaści w latach dziewięćdziesiątych XX w. zaczyna na nowo budzić zainteresowanie wśród hi­storyków. Tematem rozważań autora stała się Epidemia czerwonki na terenie Generalnego Gubernatorstwa w latach 1939-1945 w świetle dokumentów Rady Głównej Opiekuńczej.

W oddawanym do rąk Czytelników tomie zamieszczone zostały również re­cenzje wydawnicze i sprawozdania.

Wojciech Saletra

1		Spis treści
2		Table of contents

Czytaj online

3		Wprowadzenie
4		Mariusz Nowak Działalność społeczno-ekonomiczna Andrzeja Deskura, właściciela Sancygniowa, w drugiej połowie XIX wieku
5		Patrycja Zatorska Uzdrowisko w Solcu do wybuchu I wojny światowej
6		Emil Stan, Barbara Szabat Geneza i przebieg pierwszego powszechnego spisu ludności Cesarstwa Rosyjskiego z 1897 roku w guberni kieleckiej
7		Damian Chaja Walka o język polski w szkole w okresie rewolucji 1905–1907 roku na przykładzie Chęcin
8		Tomasz Pindral Rozwój sieci drogowej powiatu kieleckiego w okresie międzywojennym (1918–1939) na tle sporu kompetencyjnego o jej utrzymanie w 1921 roku
9		Ireneusz Ciosek Struktura, kompetencje i działalność samorządu gmin wiejskich w województwie kieleckim w latach 1918–1926